Historia służby CA 31 Augusta
CA-31 Augusta
Pod ostatni krążownik typu Northampton położono stępkę 2 lipca 1928, wodowanie odbyło się 1 lutego 1930, natomiast wejście do służby 30 stycznia 1930. Okręt został zbudowany przez stocznię Newport News w Wirginii. Podczas prób Augusty nastąpiła awaria turbiny. Pierwszym dłuższym rejsem okrętu był rejs do port Colon w Panamie. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych krążownik stał się okrętem flagowym sił zwiadowczych. Okręt uczestniczył regularnie w ćwiczeniach i manewrach zarówno na Atlantyku jak i Pacyfiku. Jako jednostka flagowa sił zwiadowczych okręt uczestniczył w ćwiczeniach w zatoce Guantanamo.
Krążownik Augusta, Hawaje 1933
W 1932 w ramach tych ćwiczeń cały zespół przepłynął z Atlantyku na Pacyfik, tam uczestniczył w manewrach Fleet Problems, po czym pozostał tam. Było to spowodowane pogarszającą się sytuacją w Chinach. Siły zwiadowcze pozostały na Pacyfiku aż do 1933. W tym też roku Augusta została przestała pełnić funkcję jednostki flagowej sił zwiadowczych i popłynęła do Chin. Tam Augusta zmieniła krążownik Houston w roli jednostki flagowej Floty Azjatyckiej.
Augusta w Melburne, 1934
Z Chin okręt popłynął na Filipiny gdzie pozostał do 1934. Ponownie skierowano go na wody chińskie, po czym popłynął do Japonii, na pogrzeb admirała Togo Heihachiro (bohater wojny rosyjsko-japońskiej, zwycięzca spod Port Artura, Cuszimy i bitwy na Morzu Żółtym). W Jokohamie oddał salwy honorowe na cześć zmarłego. Po pobycie w Japonii okręt udał się do Cingtao. W październiku 1933 okręt opuścił wody chińskie udając się na Guam a później do Australii i Holenderskich Indii Wschodnich. Ostatecznie wrócił na Filipiny pod koniec roku 1934.
W suchym doku na Filipinach, 1936
Po pobycie w doku przeszedł na wody chińskie i japońskie. W tym czasie nastąpiła zmiana dowodzącego. Admirał Murfin zmienił admirała Uphama. Później krążownik popłynął w rejs do Bangkoku, Singapuru, na Borneo i ponownie wrócił na Filipiny. Okręt regularnie wizytował wody chińskie, japońskie i filipińskie. W 1936 admirał Yarnell zastąpił admirała Murfina. Na początku 1937 okręt ponownie przeszedł remont w Cavite i jak co roku udał się w rejs do Chin, tym razem nie wizytował Japonii. Gdy stosunki chińsko-japońskie pogorszyły się admirał zastanawiał się nad odwołaniem wizyty we Władywostoku (ZSRR), jednak ostatecznie tam popłynął.
Krążownik w Szanghaju podczas drugiej bitwy o to miasto, sierpień 1937
Po powrocie do Chin okręt przeszedł w rejon portu Whangpoo. W tym czasie trwała już wojna chińsko-japońska. Chińskie lotnictwo próbując zbombardować pozycje wojsk japońskich nieomal nie zbombardowało Augusty (bomby spadły w pobliżu burty okrętu). Po tym incydencie na stropach wież artylerii głównej wymalowano flagi Stanów Zjednoczonych (dla polepszenia możliwości identyfikacji okrętu przez siły lotnicze obu stron).
Dziobowe wieże Augusty z wymalowanymi flagami, Szanghaj, 1937
Okręt stanął na kotwicy w Szanghaju, gdzie był świadkiem działań wojennych Japończyków i Chińczyków. Część marynarzy okrętu i oddział marines zeszli na ląd i zajęli pozycje obronne chroniąc Amerykanów przebywających w mieście. Doszło do kilku incydentów z udziałem Amerykanów. W jednym z nich podczas nalotu japońskiego na Szanghaj w okręt trafił pocisk chińskiej obrony przeciwlotniczej (spowodował on śmierć jednego z marynarzy), w kolejnym samoloty chińskie omyłkowo zbombardowały amerykański statek (na którym również zginęła jedna osoba). Próby skłonienia prezydenta Roosevelta do przysłania do Szanghaju eskadry zwiadowczej i ewakuacji obywateli amerykańskich nie powiodły się. Pobyt w rejonie walk natomiast umożliwiał obserwacje taktyki walki oraz możliwości sprzętu jakim dysponowali Japończycy. Przesłany materiał wywiadowczy był o tyle cenny, że już w tym czasie Amerykanie uważali Japończyków za głównego rywala w rejonie Pacyfiku. Pod koniec 1937 doszło do zatopienia kanonierki Panay na rzece Jangcy, poza nią zatonęły trzy statki, rozbitków zabrała na pokład kanonierka Oahu, która po rejsie w dół rzeki zacumowała przy krążowniku. Na początku 1938 krążownik przeszedł na Filipiny w celu corocznego remontu i konserwacji, by już w kwietniu wrócić do Chin.
Wangpoo 1938, za Augustą widoczny brytyjski krążownik
Pod koniec 1938 Augusta ponownie przeszła na remont na Filipiny, po nim okręt popłynął do Indochin i Singapuru, by ponownie wrócić na wody chińskie. W lipcu 1939 admirała Yarnella zastąpił na stanowisku głównodowodzącego Flotą Azjatycką admirał Hart. W listopadzie 1939 okręt wrócił na Filipiny na remont, pozostając w tym rejonie do kwietnia 1940. Augusta ponownie popłynęła do Chin by wrócić stamtąd na Filipiny 21 października 1940. Po powrocie obowiązki jednostki flagowej Floty Azjatyckiej przejął krążownik Houston. Augusta z kolei wróciła do Stanów Zjednoczonych, gdzie dokonano jej przebudowy. Zwiększono liczbę dział 127mm, wymieniono systemy kierowania ogniem. Przebudowa objęła również nadbudówkę i maszt, który przygotowano do montażu radaru. Po powrocie do służby okręt skierowano na Atlantyk. Na krążowniku podniósł swoją flagę głównodowodzący Flotą Atlantyku, admirał King. Augusta została wyznaczona do zadania specjalnego, którym było przewiezienie prezydenta Roosevelta na spotkanie z Churhillem. Krążownik wraz z prezydentem dotarł 7 sierpnia do Nowej Funlandii. W eskorcie Augusty płynął krążownik Tuscolossa i 5 niszczycieli. 9 sierpnia przybył Churhill, na pokładzie pancernika Prince of Wales. Po kilkukrotnych wizytach na pokładzie Augusty i Prince of Wales (połączonych z rozmowami) okręty popłynęły w rejs powrotny. Po zejściu z pokładu prezydenta okręt pozostał na Atlantyku.
Churhill i Rosevelt na pokładzie Augusty podczas konferencji w Nowej Funlandii, 1941
Na początku 1942 admirała Kinga zmienił w roli głównodowodzącego Flotą Atlantyku admirał Ingerspell. 19 stycznia okręt przeszedł na Bermudy (gdzie wszedł do zespołu TG2.7). Wrócił na remont do Nowego Jorku, po czym wszedł do TF36 z lotniskowcem Ranger jako jednostką flagową. Eskortował go w operacji dostarczenia samolotów do Afryki do Akry. Po powrocie okręt wszedł do zespołu TF22 i przeszedł na remont, po remoncie okręt ponownie eskortował lotniskowiec Ranger, który dostarczył samoloty do Afryki.
Augusta podczas pobytu na Bermudach, 1941
Kolejną operacją w której uczestniczyła Augusta była operacja Torch - operacja lądowania sił alianckich w Afryce Północnej. Okręt wszedł w skład sił TF34 dowodzonych przez kontradmirała Hewitta. Jednostką flagową zespołu stała się Augusta. Na jej pokładzie płynął również generał Patton. 7 listopada zespół przybył do Afryki Północnej, do francuskiego Maroka pod Fedhala. Gdy okazało się że Francuzi stawiają opór Augusta katapultowała samolot, który miał za zadanie korygować ostrzał artyleryjski. Do wsparcia ogniowego dołączył krążownik Brooklyn. W tym czasie okręty były ostrzeliwane zarówno z baterii nabrzeżnych jak i z okrętów francuskich. Z portu w Casablance próbował wyjść zespół francuski składający się z dwóch krążowników lekkich i niszczycieli. Augusta popłynęła w ich kierunku ostrzeliwując wyjście z portu. Po zawróceniu części francuskich jednostek krążownik przeniósł ponownie ogień na baterie nabrzeżne. W kolejnej fazie działań dwa francuskie niszczyciele próbowały przeprowadzić atak torpedowy na krążowniki, jednak skoncentrowany ogień Augusty i Brookyna zatopiły niszczyciel Boulonnais, a niszczcyciel Brestois odniósł uszkodzenia (i w późniejszym czasie również zatonął). Kilkukrotne próby opuszczenia portu przez francuskie okręty (między innymi przez krążownik Primaguet, który został trafiony w wieżę artylerii głównej pociskiem 203mm z Augusty) nie powiodły się.
Widok od dziobu
Celny i skuteczny ogień okrętów amerykańskich skutecznie zablokował Francuzów. Drugi dzień działań w tym rejonie krążownik spędzał na patrolowaniu. Około godziny 11:35 krążownik ostrzelał francuski niszczyciel, chwilę później do walki włączył się pancernik Jean Bart (który według wcześniejszych ocen był określany jako nieszkodliwy z racji wcześniejszych uszkodzeń, okręt poza tym nie był ukończony). Bliskie wybuchy spowodowały zalanie pokładu Augusty wodą. Do ataku ruszyły samoloty amerykańskie, atak ten spowodował przerwanie ognia Jean Barta. Gdy podpisano zawieszenie broni krążownik skierowano do Stanów Zjednoczonych, gdzie przeszedł remont i modernizację. Po próbach i testach okręt przeszedł do Argentyny, gdzie wraz z lotniskowcem Ranger wszedł w skład TG21.7. W tym czasie eskortował liniowiec Queen Mary do Nowego Jorku. Po powrocie do Argetyny eskortował konwój AT54A płynący do Europy. Okręt na chwilę wrócił do Ameryki, po czym oddelegowano go do zespołu TG112.1 który pod dowództwem Brytyjczyków miał pełnić służbę na wodach europejskich. Podczas służby u Brytyjczyków okręt stacjonował w Scapa Flow i na Islandii. Pod koniec listopada 1943 okręt wrócił pod dowództwo amerykańskie. Popłynął do Stanów Zjednoczonych na remont. Po próbach okręt przeszedł do Wielkiej Brytanii, gdzie flagę podniósł na nim admirał Kirk.
Augusta w Wielkiej Brytanii, 1944
W czerwcu 1944 okręt skierowano do wsparcia sił desantowych podczas lądowania Normandii. 11 czerwca okręt próbowały zbombardować niemieckie samoloty. Podczas działań u wybrzeży francuskich zadaniem okrętu było wsparcie artyleryjskie i przeciwlotnicze. Okręt w końcu wycofano do Wielkiej Brytanii i skierowano na Morze Śródziemne. W ramach TF68 skierowano go na Korsykę i później do wybrzeży południowej Francji. Tam ostrzeliwał pozycje niemieckie podczas operacji lądowania wojsk alianckich w południowej Francji (operacja Dragon). Ego rejonem działania był Port Cros i Tulon. Pod koniec sierpnia Tulon i Marsylia poddały się. Żołnierze z pokładu Augusty i Philadelphii przyjęli kapitulację garnizonu niemieckiego w Marsylii. Podczas operacji Drogon Augusta aktywnie udzielała wsparcia ogniowego, wystrzeliła ponad 700 pocisków kalibru 203mm. Po tej operacji okręt postanowiono wysłać do Stanów, w celu przeprowadzenia generalnego remontu. Podczas jego przeprowadzania doszło do wypadku w wyniku którego zginęły 3 osoby, a 4 zostały ranne. Remont zakończył się w styczniu 1945, po dniach spędzonych na próbach i ćwiczeniach okręt przydzielono do zespołu okrętów przewożących prezydenta Roosevelta, wracającego z konferencji w Jałcie.
U wybrzeży Maine, 1945
Po zakończeniu tej operacji i ćwiczeniach w rejonie wschodniego wybrzeża Augustę skierowano do przewiezienia nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych, Trumana, sekretarza stanu Byrnsa i admirała floty Leahy na konferencję poczdamską. Po powrocie do Stanów okręt przeszedł na ćwiczenia u wybrzeży Wirginii po czym popłynął do Nowego Jorku, gdzie uczestniczył w święcie marynarki wojennej. Tam też odbył się przegląd floty, zakończony zwiedzaniem niektórych okrętów. Augustę odwiedziło w tym czasie ponad 23000 gości. Po zakończeniu wojny okręt przystosowano do przewożenia amerykańskich żołnierzy. Misje te wykonywał do końca 1945. W 1946 został odesłany do Filadelfii do Floty Rezerwowej. Z listy floty okręt został spisany 1 marca 1959, a w listopadzie sprzedany na złom.
Augusta za swoją wojenną służbę otrzymała trzy gwiazdy bojowe.
Bibliografia:
Norman Friedman, US Cruisers an illustrated design history, Naval Institute Press , 1984
Zbigniew Flisowski, Burza nad Pacyfikiem, Wydawnictwo Poznańskie, 1989
Komentarze
Ten wpis nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!