blog images

Krążownik Portland historia służby

Okręt zamówiono w prywatnej stoczni Bethlehem Fore River. Jego budowę rozpoczęto w 17 lutego 1930, wodowanie nastąpiło w 21 maja 1932, natomiast oddanie do służby 23 lutego 1933. Kilka tygodni później był pierwszym okrętem, który dotarł na miejsce katastrofy sterowca floty Akron. Z 76 osób załogi sterowca ocalono tylko trzy osoby. Kolejną ważną misją okrętu była osłona krążownika Houston płynącego z prezydentem Fraklinem Delano Rooseveltem na pokładzie z San Diego, przez Kanał Panamski do Charleston w 1935. Po tej misji Portland przydzielono do sił zwiadowczych Floty Pacyfiku.

Portland w morzu, sierpień 1935

7 grudnia, podczas ataku Japończyków na Pearl Harbor krążownik był w drodze do atolu Midway, osłaniając grupę lotniskowca Lexington. Aż do kwietnia 1942 uczestniczył w patrolach między Hawajami a Stanami Zjednoczonymi. Później znalazł się w zespole lotniskowca Yorktown.

Śródokręcie krążownika z widocznymi katapultami i wodnosamolotami, 5 grudnia 1941

W maju 1942 uczestniczył w bitwie na Morzu Koralowym. Tam z kolei osłaniał lotniskowiec Lexington. Uszkodzenia lotniskowca, otrzymane w trakcie bitwy, spowodowały, że nie było możliwości aby go ocalić. Portland zabrał na pokład około 722 marynarzy Lexingtona, po czym ciężko uszkodzony lotniskowiec został dobity torpedami przez niszczyciel Phelps. Krążownik po odwiezieniu rozbitków do archipelagu Wysp Tonga i naprawie lekkich uszkodzeń popłynął w osłonie uszkodzonego lotniskowca Yorktown do Pearl Harbor. Po kilkudniowych naprawach lotniskowiec udał się pod Midway jako trzon grupy bojowej TF-17. W jej składzie znalazł się również krążownik Portland. Podczas wygranej przez Amerykanów bitwy ciężko uszkodzony Yorktown został dodatkowo zaatakowany przez japoński okręt podwodny. Los okrętu został przesądzony i tym razem okrętem ratującym załogę tonącego lotniskowca był Portland. Na jego pokładzie znalazło sie ponad 1550 członków załogi Yorktown. Około 1400 marynarzy przeniesiono na bazę okrętów podwodnych Fulton.

Przenoszenie załogi Yorktown z krążownika na pokład bazy okrętów podwodnych Fulton 7 czerwca 1942

Kolejnym lotniskowcem osłanianym przez Portland była Saratoga. Początkowo zespół miał popłynąć w stronę Aleutów, gdzie miał zwalczać siły japońskie, jednak po dwóch dniach nakazano powrót krążownika i wysłanie go wraz z lotniskowcem Enterprise na wody w pobliżu Guadalcanal. Siły te uniemożliwiły wzmocnienie garnizonu japońskiego na wyspie. Po tej akcji zespół wrócił na wody Hawajów, skąd Portland wraz z krążownikiem lekkim San Juan popłynął w kierunku Tarawy, aby ostrzelać japońską bazę. Krążownik ponownie przydzielono do osłony lotniskowca Enterprise. Zespół ten skierował się w rejon wysp Santa Cruz. Tam Portland został zaatakowany przez japoński okręt podwodny. Z trzech torped, które trafiły krążownik żadna nie eksplodowała. W listopadzie 1942 wziął udział w nocnej bitwie koło Guadalcanal.

Portland w Pearl Harbor, 14 czerwca 1942

W jej trakcie okręt otrzymał trafienie torpedą z niszczyciela Yudachi w rufę. Wybuch spowodował utratę dwóch wewnętrznych śrub, blokadę steru i rufowej wieży. Jednostka miała lekki przechył, który wyrównano przez kontrbalastowanie. Niestety zablokowany ster spowodował, że okręt pływał w kółko. To nie przeszkodziło mu w dalszym prowadzeniu ognia. Jedna z jego salw spowodowała pożar na pancerniku Hiei. Z rana krążownik otworzył ogień do opuszczonego przez załogę, uszkodzonego, niszczyciela Yudachi.

Niszczyciel Yudachi

Odległość od niego wynosiła zaledwie 10km, po szóstej salwie cel eksplodował i szybko zatonął. Portland powoli wycofał się z miejsca bitwy. Do portu w Tulagi wprowadził go holownik. W celu dokonania prowizorycznych napraw okręt skierowano do Sydney, po czym wysłano go na remont generalny do Stanów Zjednoczonych. Do stoczni remontowej dotarł na początku marca 1943.

Krążownik w Tulagi, widoczna uszkodzona po trafieniu torpedą rufa

Widok uszkodzeń z góry

Prowizoryczna naprawa w Sydney

Zobrazowana skala napraw kadłuba, stocznia Mare Island 1943

Po remoncie i zgraniu załogi skierowano go w rejon Aleutów. W lipcu 1943 ostrzelał stanowiska japońskie na wyspie Kiska. Później przydział okrętu został zmieniony na południowy Pacyfik. Brał udział w walkach w rejonie Wysp Gilberta i Marshalla. Pod koniec 1943 osłaniał lotniskowiec Lexington (drugi lotniskowiec o tej nazwie - typ Essex). Po naprawach w Pearl Harbor okręt skierowano w kierunku wyspy Maduro i Eniwetok, gdzie uczestniczył w ostrzałach przed planowanymi desantami. Aż do kwietnia 1944 okręt na przemian osłaniał lotniskowce i ostrzeliwał pozycje japońskie na wyspach Pacyfiku. Osłaniane przez krążownika lotniskowce atakowały bazy pozycje japońskie na wyspach Palau, Yap, Ulithi, Woleai, Hollandii, Tanahmerah, Truk i Satawan. Po serii misji skierowano go na remont.

Portland w nowym kamuflażu, Kalifornia 30 lipca 1944

Po powrocie do służby, we wrześniu 1944, uczestniczył w przygotowaniu artyleryjskim przed desantem na Pelieu. Natomiast w październiku 1944 ostrzeliwał pozycje japońskie na Leyte. Ponownie były to przygotowania do desantu.

Ostrzał Leyte, październik 1944

23 października rozpoczęła się seria starć, które określono jako bitwa w Zatoce Leyte. Jej częścią była bitwa japońskiego zespołu (2 pancerniki, 1 krążownik i 4 niszczyciele) próbującego sforsować Cieśninę Surigao z zespołem amerykańskim (6 pancerników, 8 krążowników z Portlandem, 28 niszczycieli i 45 kutrów torpedowych). Bitwę tą przetrwał jedynie japoński niszczyciel Shigure. W trakcie bitwy celem dla krążownika Portland był krążownik Mogami. Ostrzał i pożary wywołane przez amerykańskie jednostki spowodowały uszkodzenia japońskiej jednostki, która ostatecznie została dobita przez niszczyciel japoński Akebono.

USS Portland, 29 sierpnia 1945

Od początku stycznia do końca lutego Portland działał w rejonie Filipin osłaniając lądowanie sił amerykańskich, a także neutralizując stanowiska wojsk japońskich. Po prawie pół roku aktywnej służby krążownik skierowano do naprawy i nakazano uzupełnienie zapasów. Gdy wrócił do służby skierowano go w rejon Okinawy, gdzie po przygotowaniu artyleryjskim osłaniał desant. Już po nim brał udział w niszczeniu pozycji japońskich na wyspie. Japończycy broniąc Okinawy użyli dużych sił lotniczych. Krążownik w trakcie tej kampanii uczestniczył w odpieraniu 24 nalotów (sam Portland zestrzelił 4 samoloty japońskie). W czerwcu wycofano go z rejonu działań na Filipiny, gdzie dokonano niezbędnych napraw. Jeszcze przed zakończeniem wojny okręt wrócił do służby. Już po zakończeniu wojny został wyznaczony jako jednostka flagowa wiceadmirała Murraya. Przyjął on kapitulację sił japońskich na wyspie Truk (podpisanie jej odbyło się na rufie krążownika Portland).

Pokład rufowy krążownika Portland, podpisanie aktu kapitulacji sił japońskich na wyspie Truk

Jednostka uczestniczyła w operacji Magic Carpet (powrót żołnierzy do domu), w jej trakcie przewiózł 600 żołnierzy z Pearl Harbor do Stanów Zjednoczonych. 27 października wziął udział w Dniach Marynarki Wojennej w rodzinnym mieście Portland. W późniejszym czasie przewoził amerykańskich żołnierzy z Europy do Stanów Zjednoczonych. 12 lipca 1946 przeniesiono go do Floty Rezerwowej w Filadelfii. Krążownik służąc całą wojnę uczestniczył w większości kampanii na Pacyfiku. Za bojową służbę okręt otrzymał 16 gwiazd bojowych. Mimo to nie dane mu było stać się okrętem muzealnym. Oficjalnie skreślono go z listy floty 1 marca 1959, a następnie złomowano w latach 1961-62.

Maszt okrętu został zachowany w Portland.



Bibliografia:

https://www.navsource.org

https://naval-encyclopedia.com

https://www.history.navy.mil

https://ww2db.com

http://uss-portland-ca33.org/we-remember-1941-1945.html

Norman Friedman, US Cruisers an illustrated design history, Naval Institute Press , 1984

Komentarze

Ten wpis nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!

Dodaj komentarz

Twój nick

Treść komentarza