blog images

Krążowniki typu Portland

Już w trakcie budowy krążowników typu Northampton podniosły się głosy krytyki odnośnie opancerzenia jednostek. Zbyt słabą ochronę bierną wiązano z drastycznym trzymaniem się limitów traktatowych. Dotyczyło to w zasadzie wszystkich dotychczas budowanych amerykańskich krążowników "ciężkich" (początkowo pierwsze serie tego typu jednostek w Stanach Zjednoczonych były klasyfikowane jako krążowniki lekkie). Typy Pensacola i Northampton wypierały odpowiednio jedynie 9100t. i 9050t. Oszczędzono więc prawie 1000t. na jednostkę, było to prawie 10% maksymalnej wyporności zapisanej w traktacie waszyngtońskim. Oszczędności zyskano w zasadzie tylko przez ograniczenie pancerza okrętów. Z obawy przed opóźnieniami część decydentów proponowała domówić kolejne jednostki budowanej klasy Northampton bez zmian w ich konstrukcji. Napięty terminarz budowy krążowników waszyngtońskich US Navy obejmował rozpoczęcie 15 okrętów, po pięć w latach budżetowych 1929, 1930 i 1931. Ostatecznie postanowiono jednak zmodyfikować projekt bazowy i zbudować serię jednostek według nowych planów.

Krążownik Indianapolis w 1932, po ukończeniu

Początkowe plany mówiły o budowie pięciu nowych okrętów (w niektórych źródłach mówi się o sześciu). Ich nazwy to New Orleans, Portland, Astoria, Indianapolis, Minneapolis. Po wytypowaniu stoczni, w których miały powstać nowe jednostki, zamówienie jednak anulowano. Postanowiono wprowadzić jeszcze dalej idące modyfikacje. Problemu nie było z krążownikami zamawianymi w stoczniach państwowych, jednak dwie jednostki zostały zamówione w stoczniach prywatnych. Były to Portland i Indianapolis. Rezygnacja z ich budowy wiązała się ze znaczącym wzrostem kosztów i dużymi opóźnieniami (co i tak dotknęło kolejną serię ciężkich krążowników amerykańskich typu New Orleans – wzrost kosztów nowego projektu wyniósł 700000USD, a samo opóźnienie wyniosło 12 miesięcy).

Prace wykończeniowe na krążowniku Portland

Zmiany dotyczące tych dwóch jednostek obejmowały wydłużenie kadłuba do 186m (o 6m względem typu Northampton). Zmodyfikowano kształt dziobu (poprawiono dzięki temu dzielność morską). Zrezygnowano z zabudowy bąbli przeciwtorpedowych. Obniżono również maszty (miało to wpłynąć na zmianę wysokości metacentrycznej okrętów, a przez to okręty miały posiadać lepszą stateczność). Powyższe modyfikacje nie wpłynęły na podział wewnętrzny projektowanych jednostek. Większy kadłub miał jednak zapewnić większą pływalność, a przez to umożliwić zamontowanie grubszego pancerza tak na burcie jak i na pokładzie. Grubość pasa burtowego zwiększono do 83mm, a na wysokości magazynów nawet do 127mm, pancerz pokładu to już maksymalnie 64mm (wobec 51mm na poprzednim typie), grodzie pancerne miały grubość do 146mm. Pozostałe elementy opancerzenia pozostały bez zmian (barbety 38mm, wieże 64mm, wieża dowodzenia 32mm). Co ciekawe modyfikacje dotyczące pancerza wprowadzano na bieżąco w trakcie budowy jednostek w celu uniknięcia opóźnień.

Portland w drodze, 1934

Napęd obejmował 8 kotłów Yarrow, które przekazywały parę na 4 turbiny przekładniowe Parsonsa. Wytworzona moc napędzała cztery wały, na końcu których znajdowały się śruby. Moc układu napędowego podobnie jak na Northamptonach wynosiła 107000KM, co pozwalało na osiągnięcie 32w. Zasięg okrętów wynosił 10000Mm przy 15w. Na próbach okazało się, że okręty silnie się przechylają, zamontowano więc stępki przeciw przechyłowe. To znacznie poprawiło sytuację, zwiększając jednocześnie stabilność okrętu jako platformy artyleryjskiej.

Krążownik Portland, mostek i wieża w superpozycji, Brisbane, marzec 1941

Uzbrojenie okrętów początkowo miało być identyczne jak na krążownikach typu Northampton, ostatecznie jednak zrezygnowano z wyrzutni torpedowych na rzecz wzmocnienia uzbrojenia przeciwlotniczego. Na pokładzie nowych okrętów zamontowano 8 dział kalibru 127mm.

Projekt okrętów przewidywał możliwość wykorzystania ich jako jednostek flagowych. Na okrętach przewidziano miejsce dla ponad 1200 marynarzy i oficerów (załoga w standardowej konfiguracji wynosiła nieco ponad 800 marynarzy w czasie pokoju i 950 w czasie wojny).

Krążownik Indianapolis przed wojną

Dane taktyczno-techniczne:

Wyporność: 9950t., wymiary: 186m x 20,14m x 5,21m, prędkość maksymalna: 32,7w., uzbrojenie: 3 x 3 x 203mm, 8 x 1 x 127mm, 4 x 2 x 12,7mm, wyposażenie lotnicze: 2 katapulty, 4 wodnosamoloty.

Indianapolis, 1939

Modyfikacje:

Już w trakcie II wojny światowej, w 1942, krążowniki typu Portland zostały wyposażone w 4 poczwórne stanowiska działek przeciwlotniczych kalibru 28mm i 12 pojedynczych działek kalibru 20mm. W 1943 przebudowano mostek (został on wydłużony). Usunięto rufowe nadbudówki, a w zamian przy rufowym kominie zabudowano nowy maszt kratownicowy. Same kominy zyskały osłony. W tym czasie wymieniono na nowsze urządzenia kierowania ogniem oraz zamontowano nowoczesne radary. Kolejnym modyfikacjom uległa artyleria przeciwlotnicza. W 1944 zdjęto działka 28mm. W zamian zamontowano 4 poczwórne i 4 podwójne działka kalibru 40mm na Portland i 6 poczwórnych działek 40mm na Indianapolis. Liczba działek 20mm wzrosła do odpowiednio 17 na Portland i 19 na Indianapolis. Liczbę samolotów zmniejszono do 2 na Portland i 3 na Indianapolis. Zdjęto również po jednej katapulcie.

Portland po przebudowie

Indianapolis po przebudowie

Na powyższych rysunkach widoczne są różnice w rozmieszczeniu i ilości artylerii przeciwlotniczej




Bibliografia:

https://www.navsource.org

http://navweaps.com

https://naval-encyclopedia.com

Norman Friedman, US Cruisers an illustrated design history, Naval Institute Press , 1984

M. J. Whitley, Cruisers of World War Two An International Encyclopedia, Arms and Armour Press, London, 1995

Komentarze

Ten wpis nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!

Dodaj komentarz

Twój nick

Treść komentarza