Pensacola - historia służby

Stępkę pod okręt położono w Nowym Jorku 27 października 1926, wodowanie nastąpiło 25 kwietnia 1929, wejście do służby natomiast 6 lutego 1930. Co ciekawe początkowo okręt był klasyfikowany jako krążownik lekki, zmiana klasyfikacji nastąpiła dopiero w 1931. Już w marcu 1930 popłynął w rejs do Ameryki Południowej. Po przejściu przez Kanał Panamski udał się do Peru i Chile. Po powrocie przez jakiś czas służył na Atlantyku, okresowo przechodząc na ćwiczenia na wody Oceanu Spokojnego. W 1935 zmienił port macierzysty na San Diego, tym samym rozpoczął stałą służbę na Pacyfiku. W 1939 został przeniesiony do Pearl Harbor, tam w 1940 został wyposażony w radar.

Pensacola przechodzi przez Kanał Panamski

1941

Pod koniec listopada 1941 Pensacola wraz z okrętem patrolowym Niagara mają eskortować statki transportowe z San Francisco do Manili. Na statkach znajdowali się żołnierze i materiały wojenne – w tym artyleria i samoloty. Miało to być wzmocnienie kontyngentu amerykańskiego na Filipinach. Od nazwy największego okrętu osłony zespół nazwano „konwojem Pensacoli”. Po ataku Japończyków na Pearl Harbor konwój skierowano do Brisbane w Australii.

Pensacola w drodze, wrzesień 1935

1942

W styczniu okręt wrócił na Hawaje. W lutym stał się członkiem zespołu TF11 z lotniskowcem Lexington na czele. Już kilka dni później uczestniczył w odparciu ataku japońskich samolotów. W marcu zespół powiększył się o lotniskowiec Yorktown. Okręt w kwietniu odłączył się od zespołu i wrócił do Pearl Harbor. Tam został przydzielony do eskorty lotniskowca Enterprise, wchodząc tym samym w skład TF16 (w składzie tego zespołu znajdowały się łącznie 2 lotniskowce, 6 krążowników i 9 niszczycieli). TF16 przeszedł w rejon atolu Midway, 2 czerwca osiągnął pozycję 320 mil na północny-wschód od niego. Podczas bitwy pod Midway krążownik został oddelegowany do wsparcia lotniskowca Yorktown. Nie uchroniło to lotniskowca przed porażeniem. Pensacola zestrzelił 4 japońskie samoloty torpedowe. Niestety los lotniskowca został przypieczętowany przez japoński okręt podwodny I-168. Po zatopieniu USS Yorktown Pensacola wrócił do osłony lotniskowca Enterprise i wraz z nim popłynął do Pearl Harbor. Jeszcze w tym samym miesiącu dostarczył żołnierzy i pilotów piechoty morskiej na wyspę Midway. W sierpniu odpłynął z Hawajów na południe.

Dostarczenie posiłków na Midway, 24 czerwca 1942

W październiku okręt wraz z krążownikiem Northampton dołączył do lotniskowca USS Hornet, tworząc wraz z dwoma krążownikami przeciwlotniczymi i niszczycielami zespół TF17. Natomiast pod koniec października, po powrocie lotniskowca Enterprise z remontu, tworzącego wraz z okrętami osłony TF16, utworzyły zespół TF61. Krótko po tym doszło do bitwy pod Santa Cruz. Zespoły ponownie się rozdzieliły, Pensacola pozostała przy Hornecie, mimo wsparcia przeciwlotniczego nie udało się uchronić lotniskowca Hornet przed trafieniami i ostatecznym zatonięciem, a również sama Pensacola została podczas bitwy zaatakowana przez samoloty torpedowe, unikając szczęśliwie trafień. 30 października okręt wpłynął do bazy w Numea ze 188 członkami załogi Horneta. Na początku listopada okręt osłaniał transportowce idące z posiłkami na wyspę Guadalcanal. Podczas bitwy morskiej pod Guadalcanal w dniach 12-13 listopada 1942 był w osłonie lotniskowca Enterprise. Po bitwie przeniesiono go do TF67, w ramach którego poszedł na przechwycenie tzw „Tokyo Express”, zespołu okrętów japońskich, który zaopatrywał garnizon japoński na wyspie Guadalcanal. Bitwa, która się później rozegrała została nazwana bitwą w cieśninie Tassafaronga.

Zablokowana potrójna wieża rufowa po bitwie w cieśninie Tassafaronga

W nocy, 30 listopada, zespół amerykański składający się z 4 ciężkich krążowników, jednego lekkiego i niszczycieli natknął się na 8 japońskich niszczycieli, które transportowały zaopatrzenie na Guadalcanal. Pierwsze strzeliły torpedy niszczyciele amerykańskie, po czym cały zespół otworzył ogień artyleryjski do przeciwnika. Koncentracja ognia na pierwszym niszczycielu japońskim spowodowała, że pozostałe niszczyciele zaczęły manewrować, podczas zwrotu wystrzeliły torpedy. Salwa okazała się bardzo skuteczna. 7 torped trafiło w krążowniki amerykańskie. Po dwie z nich otrzymał Minneapolis, New Orleans (mimo oderwanych dziobów pozostały na powierzchni), Northampton (zatonął) i jedna torpeda trafiła Pensacolę. Z okrętów japońskich na dno poszedł tylko niszczyciel Takanami. Pozostałe zdołały się wycofać, nie spełniając jednak swojego zadania, którym było dostarczenie posiłków na Guadalcanal. Na Pensacoli woda zalała maszynownię, wyłączone zasilanie spowodowało unieruchomienie artylerii głównej, rozszczelnieniu uległy zbiorniki z olejem, rozlana ropa zaczęła płonąć. Amunicja na rufie detonowała, wieża na rufie była „rozgrzana do czerwoności”. Jej obsługa zginęła. Ostatecznie udało się ocalić Pensacolę, okręt płonął jeszcze po przybyciu do Tulagi. Z załogi zginęło 125 ludzi, a 68 było ciężko rannych (z których część i tak zmarła w wyniku doznanych obrażeń). Okręt zakamuflowano i w takich warunkach dokonano prowizorycznych napraw. Później przeszedł on do Espiritu Santo, aby dokonać remontu, trwał on od 6 grudnia do 7 stycznia.

Uszkodzenia po trafieniu „długą lancą”

Oględziny okrętu po trafieniu „długą lancą”

1943

Po naprawach, umożliwiających dalszy rejs, przeszedł do Pearl Harbor w celu kompletnej odbudowy. Okręt wrócił do służby w listopadzie 1943 (kończąc remont 8 listopada). Po zgraniu załogi i ćwiczeniach krążownik ruszył do akcji w rejonie wyspy Betio i Tarawy, gdzie 19 listopada wraz z zespołem ostrzeliwał umocnione pozycje japońskie. Później, aż do stycznia 1944 osłaniał lotniskowce.

Okręt po odbudowie i modernizacji, maj 1944

1944

Pod koniec stycznia przeprowadził bombardowanie wyspy Taroa w archipelagu Wysp Marshala. Kolejno ostrzeliwał wyspę Wotje, atole Kwajalejn, Majuro. W międzyczasie eskortował lotniskowce. Ponownie uczestniczył w ostrzale pozycji wroga na Palau, Yap, Ulithi i Woleai. Pod koniec kwietnia okręt skierowano do Pearl Harbor a później na Aleuty. W czerwcu uczestniczył w ostrzale Wysp Kurylskich oraz patrolach u wybrzeży Alaski. W pierwszej połowie sierpnia wrócił na Hawaje. We wrześniu ostrzelał pozycje japońskie na wyspie Wake, a w październiku wyspę Marcus. Jeszcze w tym samym miesiącu uczestniczył w operacjach na wodach Filipin. Osłaniał lądowanie na wyspie Luzon. Od listopada krążownik rozpoczął operacje w rejonie Iwo Jimy i Chichi Jimy, gdzie w ramach przygotowania do lądowania sił inwazyjnych ostrzeliwał pozycje japońskie.

Pensacola w kamuflażu, wyspa Attu, czerwiec 1944

1945

Intensyfikacja ostrzałów rozpoczęła się trzy dni przed lądowaniem, w dniu 16 lutego 1945. Do lądowania krążownik otrzymał 6 trafień od baterii nabrzeżnych, w ich wyniku okręt stracił 17 zabitych i 119 rannych członków załogi. Na początku marca okręt odszedł z rejonu Iwo Jimy. Kolejną wielką operacją w której uczestniczyła Pensacola było lądowanie na Okinawie. Krążownik przebywał w tym rejonie od 25 marca do 15 kwietnia 1945, po czym skierowano go do stoczni w celu przeglądu i naprawy. Okręt zakończył remont dopiero na początku sierpnia, tuż przed zakończeniem wojny. 8 września przybył do Japonii w ramach floty okupacyjnej. Koniec roku 1945 i początek 1946 okręt spędził na przewożeniu żołnierzy amerykańskich do Stanów Zjednoczonych.

Ostatecznie okręt wycofano w 1946, a w późniejszym czasie wykorzystano w testach bomby atomowej na atolu Bikini w dniach 1 lipca 1946 i 25 lipca 1946. Okręt przetrwał. Po wykonaniu testów radiologicznych i kontroli stanu kadłuba okręt wykorzystano jako cel do ćwiczeń artyleryjskich.