blog images

Typ South Dakota


Stany Zjednoczone po wybuchu wojny w Europie ogłosiły w sierpniu 1914 roku neutralność.

Zgodnie z amerykańską doktryną angażowanie się w konflikty Starego Kontynentu nie leżało w interesie USA.


Panowało powszechne przekonanie że wojna zakończy się w krótkim czasie.

Jesienią 1914 roku stało się jasne że przeradza się przewlekłą walkę na wyczerpanie gdy wojska obydwu stron zaległy w okopach na froncie zachodnim.

Rząd USA niechętnie postrzegał zarówno triumf Państw Centralnych- obawiając się widma niemieckiego militaryzmu nad Europą, nieprzychylnie też odnosił się do perspektywy zwycięstwa Ententy, jako że musiało to oznaczać wzrost wpływów despotycznej carskiej Rosji.


Gdy jednak w kolejnych bezowocnych ofensywach na froncie zachodnim trwał strategiczny impas, szala wspólnoty interesów przychylała się systematycznie na korzyść Ententy.

Banki amerykańskie kredytowały walczącą Francję i Wielką Brytanię, a handel morski z Państwami Centralnymi niemal zamarł z powodu faktycznej blokady morskiej.


US Navy posiadała w tym czasie potencjał zbliżony do Royal Navy. Chcąc utrzymać ten parytet powstały w krótkim czasie trzy kolejne typy pancerników.

Kongres uchwalił Naval Act of 1916, który umożliwił budowę nowych okrętów.

Były to:

typ New Mexico (składający się z 3 okrętów),

typ Tennessee (2 okręty),

typ Colorado (planowane 4 okręty).


W 1916 roku Japonia podjęła pracę nad nowym typem pancerników, nazwanym później typem Nagato, uzbrojonym w działa kal 410 mm.

Brytyjczycy opracowali jeszcze potężniejsze działa kal 457 mm (o czym szerzej- https://warshipy.pl/.../badania-aliantow-nad-dzialami... ).

Przebieg Bitwy Jutlandzkiej potwierdził znaczenie okrętów liniowych i ich roli tzw "capital ships".


Amerykanie zatwierdzili już realizację typu Colorado, który jako pierwszy uzbrojony został w działa kal 406 mm, jednak Rada Generalna- decydująca o kierunku rozwoju marynarki wojennej zapragnęła okrętów o większych możliwościach.

Projektowane okręty nazwano typem South Dakota.

Nowe pancerniki miały;

208,5 m długości,

32,3 m szerokości,

przy zanurzeniu 10,1 m

wyporność standardowa* wynosiła 41 400 t,

maksymalna** 43 200 t.


Specyfikacja uwzględniała możliwość przejścia tych okrętów przez Kanał Panamski.

Uzbrojenie miało składać się z dwunastu dział kal 406/50 mm w czterech trzy-działowych wieżach, co znacząco zwiększało wagę salwy burtowej w stosunku do typu Colorado uzbrojonego w osiem dział.

Okręty miały być wyposażone w silną baterię pomocniczą w postaci szesnastu dział kal 152 mm/53 które umieszczonych w kazamatach nadbudówki. Obrona przeciwlotnicza miała składać się z ośmiu dział 76 mm/53, dodatkowo okręty miały mieć po dwie wyrzutnie torped 533 mm poniżej linii wodnej.

Główny pas pancerny przewidziano na maksymalnie 343 mm grubości. Główny pokład pancerny chroniony miął być 152 mm pancerzem w dwóch warstwach. Waga tego układu opancerzenia miała wynosić 14 805 t.

Tradycyjnie mniejszą wagę przykładano do prędkości okrętów, mimo to dwanaście kotłów generujących 60 000 koni mechanicznych i napędzających cztery śruby, miało umożliwiać osiąganie 23 węzłów, co było nieznacznym wzrostem w stosunku do typu Colorado (przy dużym wzroście masy).


Ogłoszenie nieograniczonej wojny podwodnej przez Rzeszę 31.01.1917 doprowadziło do zerwania stosunków dyplomatycznych z Niemcami i w rezultacie do deklaracji wojny 6.04.1917.


Realizacja projektu South Dakota została odłożona na późniejszy czas na rzecz dużo bardziej potrzebnych niszczycieli, niezbędnych do ochrony konwojów do Europy.

Choć amerykańskie wojska wzięły większy udział w walkach dopiero w 1918 roku, dużą rolę odegrało włączenie się marynarki wojennej.

Pod koniec wojny na wodach europejskich znajdowało się ponad 300 okrętów amerykańskich na których służyło 75 tys. marynarzy.


Stępki pod sześć okrętów położono dopiero w latach 1920-1921. Miały być to kolejno; "South Dakota", "Indiana", "Montana", "North Carolina", "Iowa", "Massachusetts".

Waszyngtoński Traktat Morski z 1922 roku, ostatecznie wstrzymał realizację pancerników typu South Dakota.

W momencie wejścia w życie jego ustaleń najbardziej zaawansowane były prace przy pierwszym okręcie typu (szacowane na 38,5 %).

Żaden nie został zwodowany.

Wszystkie kadłuby zostały zezłomowane do roku 1924.


Planowane nazwy nadano później okrętom budowanym w przededniu i w czasie II Wojny Światowej, od jednej z nich wzięła się też nazwa drugiego, już w pełni zrealizowanego typu South Dakota.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*okręt z załogą, amunicją, zapasami. ale bez paliwa i wody kotłowej

**największa dopuszczalna wyporność, przy przyjęciu na okręt dodatkowych ciężarów




"Nagato" podczas prób morskich w 1920 roku.

Budowa tego okrętu wraz z siostrzanym "Mutsu" skłoniła US Navy do stworzenia pancerników typu South Dakota


USS "Colorado".

Pancerniki typu Colorado jako pierwsze zostały uzbrojone w nowe działa kal 406 mm.





Plany i warianty konstrukcyjne typu South Dakota


Model prezentujący prawdopodobny wygląd typu South Dakota.

Znajduje się w Naval Surface Warfare Center (NSWC) Carderock, Bethesda


Grafika przedstawiająca sylwetkę pancerników typu South Dakota.



Bibliografia;

Mark Stille, Amerykańskie Pancerniki Standardowe

Norman Friedman, U.S. Battleships. An Illustrated Design History

Janusz Pajewski, Historia Powszechna 1871-1918

Margaret Macmillan, Paryż 1919


Zdjęcia;

http://www.navsource.org

http://www.navypedia.org

https://www.gettyimages.com


Za pomoc źródłową dziękuję Lucas_1981



Zapraszam na fanpage Szparagusa https://www.facebook.com/szparagus1






Komentarze

Ten wpis nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!

Dodaj komentarz

Twój nick

Treść komentarza