Już w trakcie budowy krążowników pancernych typu Pisani Włosi rozpoczęli prace przygotowawcze do projektowania nowych jednostek. Zadania, które stawiano przed nowo projektowanymi jednostkami przedstawiono konstruktorowi Edoardo Masdei i były one następujące:

• osłona własnych szlaków handlowych,
• zwalczanie wrogiej żeglugi,
• działania rozpoznawcze na rzecz własnych eskadr liniowych,
• wsparcie głównych sił floty w trakcie działań wojennych (koncepcja podobna do przyszłych krążowników liniowych – które również miały działać wspólnie z flotą liniową).

Do powyższych zadań okręty miały posiadać odpowiednie argumenty, do których poza wzmocnioną względem poprzedniego typu artylerią główną należały również wysoka prędkość i silne opancerzenie.

Pancernik Ammiraglio di Saint Bon, pancernik był uzbrojony w działa 254mm, takie jakie później zamontowano na typie Garibaldi

Masdei oparł projekt nowych okrętów na typie Pisani, nie było w tym nic dziwnego gdyż uważano go za udany. Chcąc sprostać oczekiwaniom zamawiających konstruktor zmodyfikował projekt tak, aby zmieścić potężniejszą siłownię, działa większego kalibru, oraz odpowiednią ochronę. Projekt przewidywał zwiększenie prędkości maksymalnej okrętu do 20w. Projektowane i budowane w tym czasie pancerniki typu Ammiraglio di Saint Bon miały posiadać prędkość 18w., a nowo projektowane krążowniki według włoskiej doktryny musiały być od nich szybsze. Powyższe zmiany okręt przypłacił większą o 1000t. wypornością. Zmieniono również rozmieszczenie artylerii głównej krążowników. W przypadku Pisani bateria główna była zainstalowana na burtach okrętu, tym samym nie było możliwości prowadzenia ognia przez dziób i rufę. W nowym projekcie postanowiono wyeliminować ten problem montując baterię główną w wieżach na pokładzie na dziobie i rufie okrętu. Stosunkowo duża szerokość kadłuba sprzyjała stabilności platformy podczas strzelań z ciężkich dział. Inną sprawą było to, że kadłub okrętu nie był projektowany dla osiągania wysokich prędkości. Tak jak poprzednie krążowniki pancerne posiadał on dziób taranowy.

Schemat uzbrojenia i opancerzenia krążowników typu Garibaldi

Opancerzenie konstruowanych jednostek opierało się na 150mm burtowym pasie pancernym z hartowanej powierzchniowo stali niklowanej Harveya. Jego grubość zmniejszała się w kierunku dziobu i rufy. Nad pasem pancernym od dziobowej aż do rufowej wieży artylerii głównej rozciągał się pancerz, który chronił artylerię pomocniczą okrętu. On również miał 150mm grubości. Główne systemy okrętu były zamknięte od strony rufy i dziobu grodziami z blach o grubości 130mm. Tak ukształtowany system ochrony biernej tworzył cytadelę, zamkniętą od góry pancernym pokładem o grubości 25mm (poziome elementy) i 38mm (zakosy pokładu). Na wysokości maszynowni okręty posiadały podwójne dno.

Pierwsza jednostka typu Garibaldi

Na jednostkach zabudowano 24 kotły opalane węglem, para była przekazywana na dwie maszyny potrójnego rozprężenia, a te z kolei napędzały dwa wały ze śrubami. Moc maszyn wynosiła ponad 14700KM przy przeciążeniu i maksymalnie około 13500KM w trybie normalnej pracy. Mimo planowanych 20 węzłów okręty osiągnęły maksymalnie 19,7w. (Varese), a podczas normalnej służby 18w. Zasięg jednostek wynosił od 4300Mm (służba podczas pokoju) do nawet 9300Mm (po wypełnieniu wszystkich przedziałów węglem podczas służby wojennej) przy 10w.

Uzbrojenie główne poszczególnych okrętów typu różniło się od siebie.

Część okrętów było uzbrojonych w 2 działa 254mm, po jednym na dziobie i rufie (argentyńskie: Garibaldi, General Belgrano, Pueyrredon; hiszpański Cristobal Colon).

Inne były uzbrojone w jedno działo 254mm na dziobie i dwa działa 203mm na rufie w podwójnej wieży (włoskie: Giuseppe Garibaldi, Varese, Francesco Ferruccio; japoński Kasuga).

Pozostałe natomiast w 4 działa 203mm po dwa na dziobie i rufie w podwójnych wieżach (argentyński San Martin i japoński Nisshin).

Działa 254mm (10”/40 EOC Pattern R)

Brak odpowiednich dział kalibru 254mm spowodował, że pierwsze typy włoskich krążowników pancernych były pozbawione ciężkich dział. Na pokładach miały zainstalowane działa kalibru 152mm. Wcześniej na krążownikach pancernopokładowych typu Etna zamontowano działa 254mm, które poza długim czasem przeładowania sprawiały duże problemy z obsługą. Nowe działa zaprojektowano w Armstrong Elswick w 1898. Stały się one podstawowym uzbrojeniem dla pancerników typu Ammiraglio di Saint Bon, a także dla krążowników typu Garibaldi. Nowo zaprojektowane działa miały lepsze parametry balistyczne, lepszą szybkostrzelność i większy zasięg niż poprzednicy. Prowadzenie ognia następowało z szybkością 1,5 strzału na minutę, prędkość wylotowa pocisku wynosiła zaś 700m/s, jego waga natomiast 227kg. Samo działo miało masę 30,9t. Co ciekawe kąt podniesienia dział (20º) umożliwiał prowadzenie ognia na odległość 18km, jednak system kierowania ogniem umożliwiał jego skuteczne prowadzenie do niecałych 10km.

Garibaldi w Tarencie 1912, na dziobie dobrze widoczna wieża 254mm

Działa 203mm (8"/45 EOC Pattern W)

Wprowadzone do służby działa 203mm zainstalowano na pokładach krążowników typu Garibaldi i pancerników typu Regina Elena. Ich szybkostrzelność wynosiła 2 strzały na minutę i podobnie jak działa 254mm miały zasięg 18km (kąt podniesienia 30º), pocisk ważył 116kg, a działo 19,1t. Prędkość wylotowa pocisku to 790m/s. Po zdemontowaniu z okrętów dział tych używano w bateriach nabrzeżnych.

Wieża z dwoma działami 203mm na krążowniku San Martin

Dane taktyczno-techniczne:

Wyporność standardowa: 7234t., wymiary: 118,8m x 18,2m x 7,3m; Uzbrojenie:

• Garibaldi, Pueyrredon, Cristobal Colon (dział 254mm nie zamontowano): 2 x 254mm, 10 x 152mm, 6 x 120mm, 4 wyrzutnie torped 457mm;

Argentyński krążownik Pueyrredon

• General Belgrano, Giuseppe Garibaldi, Varese, Francesco Ferruccio, Kasuga: 1 x 254mm, 2 x 203mm, 14 x 152mm, 4 wyrzutnie torped 457mm;

Krążownik pancerny Kasuga

• San Martin: 4 x 203mm, 10 x 152mm, 6 x 120mm, 4 wyrzutnie torped 450mm;

Krążownik San Martin

• Nisshin: 4 x 203mm, 14 x 152mm, 4 wyrzutnie torped 457mm.

Dodatkowo na pokładach okrętów montowano różne konfiguracje dział mniejszych kalibrów: 76mm, 57mm, 47mm i 37mm.

Opancerzenie: pancerz burtowy 150mm, pancerz pokładu do 38mm, wieża dowodzenia 150mm.

Sukces eksportowy

Gdy rozpoczęto budowę okrętów dla włoskiej Regia Marina w Ameryce Południowej trwał wyścig zbrojeń między Argentyną a Chile. Argentyna w jego ramach kupiła będące jeszcze w budowie dwa włoskie krążowniki pancerne Garibaldi (były Giuseppe Garibaldi) i San Martin (były Varese). Z kolejnej puli trzech budowanych dla włoskiej marynarki okrętów dwa ponownie zakupiła Argentyna: General Belgrano (były Varese) i Pueyrredon (ex Giuseppe Garibaldi). Trzeci natomiast zakupili Hiszpanie (Cristobal Colon były Giuseppe Garibaldi). Po budowie pięciu jednostek dla obcych flot przyszła kolej na budowę krążowników dla floty włoskiej. Zamówiono ponownie trzy jednostki. Były to: Giuseppe Garibaldi, Varese i Francesco Ferruccio. Argentyna nadal skonfliktowana z Chile zamówiła dwie dodatkowe jednostki, miały to być Roca (zmienione na Mariano Moreno) i Mitra (zmienione na Bernardino Rivadavia), ostatecznie po zażegnaniu kryzysu między dwoma południowo amerykańskimi krajami z ostatnich jednostek zrezygnowano. Włosi mając już w budowie dwie poargentyńskie jednostki zaoferowali je Rosji, ta jednak odmówiła. Ostatecznie opcję zakupu wykorzystała Japonia, która wobec napiętej sytuacji z Rosją postanowiła wzmocnić swoją flotę.

Krążownik Varese

Przyczyną sukcesu eksportowego krążowników klasy Garibaldi były po części wojny i napięcia polityczne na arenie międzynarodowej w tym czasie. Cztery dostarczone Argentynie jednostki, jeden dostarczony Hiszpanii (plan zamówienia drugiego o nazwie Pedro de Aragon nie został zrealizowany przez brak środków w budżecie państwa) oraz dwa sprzedane Japonii to wynik konfliktów i wojen prowadzonych w tym czasie. Ważną sprawą była dostępność okrętów. Budowane dla Regia Marina okręty były odkupowane za jej przyzwoleniem przez inne kraje, co wpływało na polepszenie sytuacji ekonomicznej stoczni, możliwość ich rozbudowy, a także po części budowanie politycznego potencjału (kontakty polityczne między Włochami a Hiszpanią). Wyżej wymienione powody nie były jedynymi. Przy stosunkowo małych wymiarach i wyporności okręty były silnie uzbrojone, dobrze opancerzone, a mimo to ich prędkość nie odbiegała od innych konstrukcji epoki. Konstruktorzy, którzy projektowali okręty często borykali się z problemem wyboru między siłą ognia, opancerzeniem i prędkością. W przypadku krążowników typu Garibaldi wszystkie te trzy elementy udało się zrównoważyć.

Cykl artykułów poświęcony krążownikom pancernym typu Garibaldi:

Część II: https://warshipy.pl/post/krazowniki-typu-garibaldi-historia-sluzby-argentyna-i-hiszpania

Część III: https://warshipy.pl/post/krazowniki-typu-garibaldi-historia-sluzby-wlochy

Część IV: https://warshipy.pl/post/krazowniki-typu-garibaldi-historia-sluzby-japonia

Bibliografia:

https://laststandonzombieisland.com

http://www.agenziabozzo.it

https://pl.wikipedia.org

http://navweaps.com

https://www.the-blueprints.com

https://www.naviearmatori.net

https://www.reddit.com

https://www.shipsnostalgia.com