Krążowniki typu Garibaldi, historia służby: Japonia

Ostatnia para krążowników typu Garibaldi została zamówiona początkowo dla włoskiej marynarki. Budowa rozpoczęła się w 1901, jednak w 1902 sprzedano je flocie argentyńskiej. Gdy sytuacja między Argentyną i Chile uległa stabilizacji okręty okazały się niepotrzebne. Dodatkowo kraj był w trudnej sytuacji finansowej. Argentyna postanowiła o ich sprzedaży. Jeszcze będąc pod banderą argentyńską okręty przeszły próby. Pierwszym zainteresowanym była Rosja, jednak na skutek zbyt wysokiej ceny zrezygnowała z zakupu. Kolejnym było Cesarstwo Japońskie, które mimo bardzo wysokiej ceny zakupiło obie jednostki. Miało to znaczący wpływ na opóźnienie rozpoczęcia wojny japońsko-rosyjskiej. Rząd Japonii czekał z atakiem na Rosję do momentu, gdy obie jednostki opuściły ostatni neutralny port, w którym mogły być zatrzymane i internowane.

Po ukończeniu budowy okręty wypłynęły z Genui 9 stycznia. 16 stycznia wpłynęły do Suezu. 2 lutego przybyły do Singapuru. Tam po kilkudniowym postoju, spowodowanym strajkami robotniczymi wypłynęły do Japonii. Okręty 16 lutego przybyły do Jokosuki. Działania wojenne przeciw Rosji rozpoczęły się wcześniej, bo już 8 lutego.

Kasuga

Kasuga jeszcze na wodach włoskich, 1904

Pierwsza operacja okrętu rozpoczęła się 12 kwietnia, krążowniki wraz z pancernikami przepłynęły w pobliżu głównej bazy rosyjskiej floty Pacyfiku - Port Artur (tam stacjonował rdzeń rosyjskiej floty: 7 pancerników i 6 krążowników oraz lżejsze jednostki). To spowodowało wyjście eskadry rosyjskiej. Podczas jej powrotu eskadra weszła na pole minowe w wyniku czego jeden z pancerników zatonął, a drugi uległ uszkodzeniu. Kolejne akcje krążowników polegały na ostrzale z dużej odległości Port Artur i półwyspu Liaodong. Dzień 15 maja 1904 źle się zapisał dla japońskiej floty. Na minach zatonęły dwa pancerniki (Yashima i Hatsuze) oraz we mgle zderzyły się ze sobą krążowniki Kasuga i Yoshino. Ten drugi przewrócił się na burtę i zatonął. Admirał japoński Togo po tak dużych stratach podjął decyzję o włączeniu Kasugi i Nisshin do sił liniowych floty.

Kasuga w Kure, 1905-1906

W dniu 23 czerwca nastąpiła pierwsza akcja głównych sił Togo, która polegała na przechwyceniu Eskadry Pacyfiku próbującej przedrzeć się z Port Artur do Władywostoku. Jednostki rosyjskie wycofały się. Kolejną próbę rosyjskie jednostki podjęły 27 lipca. Wspólny ogień dwóch jednostek typu Garibaldi spowodował wycofanie się pancernika, krążowników i kanonierek do portu. Ostatnie starcie z Eskadrą Pacyfiku odbyło się podczas bitwy na Morzu Żółtym. Dwa krążowniki nie odegrały tam większej roli gdyż w linii bojowej znajdowały się z tyłu kolumny. Mimo to Kasuga została trzykrotnie trafiona, sama zaś wystrzeliła 33 pociski 254mm oraz liczne pociski 203mm. Później obie jednostki ostrzeliwały rosyjskie pozycje w rejonie Port Artur. Kolejnym aktem wojny morskiej, w którym uczestniczyły jednostki, była bitwa pod Cuszimą.

Krążownik pierwszej klasy Kasuga, Art Studio 楓-fu, Yasunori Kanno

Udział Kasugi w starciu może być mierzony jedynie ilością wystrzelonych pocisków (50 pocisków 254mm i 103 pociski 203mm), gdyż z powodu zadymienia pola walki i dużej ilości zatopionych jednostek rosyjskich ciężko stwierdzić na 100% skuteczność jej ostrzału. Podczas bitwy jednostka otrzymała trzy trafienia. Jedno pociskiem 305mm, drugie 152mm i jedno niezidentyfikowanym. Po bitwie została wyznaczona do inwazji i okupacji Sachalinu. W 1914 okręt przeszedł remont z modernizacją układu napędowego, wymieniono kotły na nowocześniejsze. Podczas I wojny światowej krążownik stał się okrętem flagowym eskadry niszczycieli. W 1917 został wycofany na wody Oceanu Indyjskiego i południowy Pacyfik w celu osłony statków przed niemieckim rajderem - krążownikiem pomocniczym Wolf. Na początku 1918 okręt osiadł na mieliźnie w cieśninie między Sumatrą i Bangka. Ostatecznie dopiero w czerwcu tego samego roku okręt ściągnięto z mielizny. W 1920 krążownik Kasuga odbył rejs wizytując porty na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. W drodze powrotnej przepłynął Kanał Panamski, po czym udał się do San Francisco. W 1922 uczestniczył w transporcie wojsk interwencyjnych na Syberię podczas wojny domowej w Rosji. W 1926 ratował załogę statku City of Neapol, który rozbił się o skały u wybrzeży Japonii. W latach 1927 do 1942 służył jako jednostka szkoleniowa. W 1928 uratował załogę sterowca, który rozbił się podczas manewrów floty. W 1934 popłynął na Truk z naukowcami, którzy mieli obserwować całkowite zaćmienie Słońca. Od 1942 służył jako okręt koszarowy, aż do lipca 1945 kiedy to podczas nalotu amerykańskich bombowców okręt przewrócił się i zatonął. Wrak został podniesiony w 1948 i pocięty na złom.

Nisshin

Nisshin jeszcze z banderą argentyńską, podczas prób pod koniec 1903

Historia służby Kasugi i Nisshina były początkowo ściśle związane. 15 kwietnia gdy Nisshin wraz z Kasugą ostrzeliwały półwysep Liaodong Nisshin został trafiony pociskiem pancernika Pierieswiet. Krążownik podczas bitwy na Morzu Żółtym, gdy admirał Togo dokonywał zwrotu sił głównych znalazł się w pewnym momencie na czele szyku japońskiej eskadry. Wtedy to otrzymał trzy trafienia. Zginęło 14 członków załogi, a 25 zostało rannych. Kolejnym starciem, w którym uczestniczył Nisshin była bitwa pod Cuszimą. Pełnił on rolę jednostki flagowej wiceadmirała Sotaro. O godzinie 14:10 otworzył ogień do pancernika Oslyabyia. Już o 14:40 otrzymał pierwsze trafienie pociskiem 305mm. Trafienie to zniszczyło jedno z dział w dziobowej wieży. Podczas zmiany kursu Nisshin stał się pierwszą jednostką w szyku. Około 15-tej krążownik otrzymał drugie trafienie pociskiem 305mm, tym razem poniżej linii wodnej, uszkodził on burtę i spowodował zalanie bunkrów węglowych.

Rufowa wieża krążownika Nisshin po bitwie pod Cuszimą

Trzeci pocisk trafił w pancerz, ale go nie przebił. W tym czasie rosyjski krążownik Żemczug próbował zbliżyć się do jednostek japońskich, aby przeprowadzić atak torpedowy. Skoncentrowany ogień trzech japońskich krążowników pancernych (Nisshin, Kasuga i Iwate) odparły atak. Krążownik po wykonaniu manewru ponownie przeszedł na koniec szyku japońskiego, w tym momencie otrzymał kolejne trafienie pociskiem 305mm, które nie poczyniło żadnych szkód. Po 16-tej okręt otrzymał kolejne trafienie, tym razem pociskiem 229mm w dziobową wieżę. Odłamki zraniły wiceadmirała Sotaro. Po 17-tej okręt ponownie otrzymał trafienie pociskiem 305mm, tym razem w jedno z dział rufowej wieży. O 19-tej kolejne trafienie 305mm pocisku trafiło w drugie działo wieży dziobowej. Na okręcie pozostało tylko jedno sprawne działo artylerii głównej. Podczas bitwy okręt wystrzelił 181 pocisków 203mm. W okręt trafiło łącznie 6 pocisków 305mm, jeden 229mm i dwa 152mm. Pozostałe 4 nie zostały zidentyfikowane.

Dziobowa wieża krążownika Nisshin po bitwie pod Cuszimą, widoczne dwa uszkodzone działa kalibru 203mm

Uszkodzona dziobowa wieża, inne ujęcie.

Jednostkę wydzielono do inwazji i okupacji Sachalinu. W 1912 na okręcie eksplodował kocioł. Dwa lata później przeprowadzono modernizację kotłowni okrętu (podobnie jak na krążowniku Kasuga). Podczas I wojny światowej okręt skierowano na wody południowego Pacyfiku, aby osłaniać alianckie statki przed niemieckimi okrętami korsarskimi. Okręt przepływając w pobliżu Borneo wszedł na skałę, w celu usunięcia uszkodzeń przeszedł do Singapuru, po czym skierowano go do bazy w Truk. Pod koniec 1915 stał się jednostką flagową eskadry niszczycieli. W 1917 okręt ponownie skierowano na wody południowego Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego w celu osłony szlaków handlowych przed niemieckimi rajderami.

Nisshin w Port Said, 1917

W 1918 okręt skierowano na Morze Śródziemne, tam miał eskortować konwoje. Później popłynął do Konstantynopola. Krążownik uczestniczył w operacji przeprowadzenia niemieckich okrętów podwodnych przydzielonych w ramach podziału niemieckiej floty do Japonii.

Nisshin na Malcie, przy burcie krążownika widoczne ex-niemieckie okręty podwodne

Od 1924 przeklasyfikowano go na okręt szkolny, po 1927 służył do składowania różnych materiałów. Jednostkę skreślono ze stanu w 1935. Przemianowano ją na Hai-Kan nr 6. W 1936 zatopiono go jako okręt cel w pobliżu Kure. W 1942 został podniesiony. Pancernik Mutsu przeholował go na poligon niedaleko Hiroshimy, gdzie wykorzystano go jako okręt cel dla pancernika Yamato. Działa krążownika Nisshin wykorzystano do uzbrojenia japońskich fortyfikacji na wyspach Pacyfiku.